Kỹ thuật trồng cây chùm ngây từ hạt

Chùm ngây, hay còn gọi là ba đậu dại, có xuất xứ từ vùng Nam Á và được trồng nhiều ở cả châu Á và châu Phi với lịch sử hơn 4 ngàn năm. Cây chùm ngây được xem như một loại “cây kì diệu”, "cây vạn năng" vì được sử dụng rộng rãi và đa dạng trong công nghệ dược phẩm, mỹ phẩm, nước giải khát dinh dưỡng, thực phẩm chức năng tại nhiều quốc gia.

Trồng cây chùm ngây từ hạt

Cây chùm ngây có thể cao khoảng 5-10 mét. Ở Việt Nam, chùm ngây được phát hiện mọc hoang từ lâu đời tại nhiều nơi như Thanh Hóa, Ninh Thuận, Bình Thuận, vùng Bảy Núi ở An Giang, đảo Phú Quốc… Tuy vậy trước đây cây ít được chú ý, có nơi trồng chỉ để làm hàng rào. Ngày nay, sau những nghiên cứu cho thấy tác dụng tuyệt vời của chùm ngây thì nó mới được quan tâm nhiều hơn.

Hôm nay chúng tôi sẽ hướng dẫn quy trình kỹ thuật trồng cây chùm ngây từ hạt để giúp các bạn có thể tự mình trồng loài “cây vạn năng” này.

Chuẩn bị hạt giống

Dùng bao nylon đựng cát, đất (2/3) + phân hữu cơ (1/3) đã trộn sẵn. Ngâm hạt chùm ngây với nước  tuân thủ tỉ lệ 2 sôi, 3 lạnh trong 12 giờ hoặc nước lạnh từ 12 giờ.

Lấy hạt đã ngâm nước bỏ trong tấm vải bao kín (vải thoát được nước), đặt vào chỗ tối, ấm để hạt nảy mầm (hàng ngày tưới thêm nước vào để giữ ẩm). Sau vài ba ngày hạt giống sẽ nảy mầm và có thể đem ra trồng. Dùng ngón tay ấn vào giữa bao sâu bằng 2 đốt ngón tay, đặt 1-2 hạt chùm ngây vào rồi phủ đất lại, tưới nước vừa phải và để trong mát.

Sau 4-7 ngày hạt mọc lên, tiếp tục tưới nước hàng ngày và cắm 1 que tre cao 5 tấc cạnh cây chùm ngây con, cột dây (mục đích giữ cho cây không bị ngã trong quá trình tưới). Sau 40-50 ngày cây cao từ 10-20 cm thì tiến hành trồng ngoài đất.

Kỹ thuật ươm cây con

Kỹ thuật trồng trọt

Chùm ngây là cây thích nắng, chịu khô hạn. Có thể tưới nước nhưng tuyệt đối đừng để rễ cây bị úng nước.

Khi trồng đại trà bà con cần phải cày bừa kỹ trong mùa nắng, phơi đất, trừ cỏ dại. Tùy theo nhu cầu thu hoạch có thể trồng như sau: Chuẩn bị đất hoai trộn phân hoai, tro, trấu bón vào hố đào sẵn 30x30 cm sâu 40cm.

Bón phân thúc hàng năm

Lượng phân bón thay đổi theo tính chất đất, theo tuổi của cây và theo sản lượng mà cây đã cho. Cách bón phân tham khảo:

Bón theo đợt 3 lần/năm. Riêng phân chuồng thì chỉ bón 6 tháng/lần. Ở năm đầu phân hóa học được hòa vào nước và tưới hoặc phun lên cả thân, gốc. Các năm sau rải phân chung quanh gốc rồi tưới nhẹ cho phân hòa tan và ngấm xuống đất. Giai đoạn kiến thiết cơ bản muốn nâng cao năng suất của cây cần bổ sung các vi lượng bằng cách tưới phun hoặc tưới các chế phẩm như HCP 301, Mymix … Như vậy, cây con sẽ tăng trưởng mạnh ở giai đoạn đầu cho lá, hạt to hơn.

Bón phân đúng cách để cây sinh trưởng tốt

Tưới nước: Mặc dù cây chùm ngây chịu hạn rất tốt nhưng nắng hạn kéo dài sẽ làm cây mất sức và giảm năng suất. Bạn cần lưu ý những biểu hiện của sự thiếu nước là cành mới hình thành ít, phát triển rất chậm, cành teo lại và chuyển sang màu vàng, lá vàng, héo nhiều và nhỏ. Việc tưới nước có thể bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 5. Tùy theo ẩm độ đất mà nhịp độ tưới thay đổi từ 5-7 ngày/lần và nên tưới vào buổi sáng.

Trước mỗi đợt bón phân có thể dùng thuốc trừ cỏ hoặc dùng cách làm cỏ thủ công. Vì vậy, muốn bớt cỏ cần áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp như cày bừa kỹ vào mùa nắng trước khi trồng, dùng thuốc trừ cỏ kết hợp với làm cỏ thủ công sớm. Có thể tủ quanh gốc hay toàn bộ liếp để giữ ẩm khi mùa khô kéo dài.

Thu hoạch

Giai đoạn thu hoạch lá là khoảng 3-6 tháng vì cây chùm ngây rất dễ trồng và chóng lớn. Khi cây cao được 1.5 m thì có thể cắt cành, ngay chỗ cắt sẽ đâm ra nhiều cành, khi cành cao lại cắt ngang lúc đó cây sẽ đâm cành theo cấp số nhân. Giai đoạn thu hoạch rễ vào năm thứ 2 trở đi. Năng suất tùy theo cách đầu tư trung bình thu hoạch đạt 0.5kg lá tươi/tháng/cây (sau khi trồng 3 tháng).